Şalom & Avlaremoz (1)
Şalom ve Avlaremoz’a ChatGPT ile Kısa Bir Bakış
(07 Haziran 2024)
Yahudi kültürüyle ilgili düzenli olarak Türkçe içerik üretilen dijital platform sayısı bir elin parmaklarını geçmez. Bu mecralardan Şalom ve Avlaremoz dışında aklıma gelen 2 web sitesi daha var:
Dini konularda Hahambaşılık Vakfı Eğitim Komisyonu (Hegkom) tarafından içerik çalışmalarını sürdüren Sevivon.com ve çok çeşitli konularda yazılara rastlayabileceğiniz İsrail’deki Türkiyeliler Birliği’nin web sayfası.
Şalom ve Avlaremoz’u benim açımdan bu sitelerden ayıran iki temel unsur var:
1) Benim de yazılarımla son 1-2 yıl içerisinde katkı sunmuş olmam,
2) Bu mecralarda yazarlık yapan, içerik çalışmalarına katkı sunan birkaç kişiyle olan iletişimim.
Dolayısıyla bu seride sadece Şalom ve Avlaremoz ile düşüncelerime yer vereceğim.
Öncelikle Şalom ve Avlaremoz üzerine ChatGPT ile yaptığım kısa yazılı sohbete yer vererek başlayayım.
Ceki: Şalom Gazetesini bir paragrafta tanıtır mısın?
ChatGPT: Şalom Gazetesi, 1947 yılında İstanbul'da kurulan ve Türkiye'deki Yahudi cemaatinin kültürel, dini ve toplumsal yaşamını yansıtan haftalık bir gazetedir. Türkçe yayımlanan gazete, aynı zamanda Ladino dilinde de içerikler sunarak kültürel çeşitliliği destekler. Yahudi cemaatinin haberlerini, dünya Yahudilerinden gelişmeleri, köşe yazılarını ve yorumları içeren Şalom, cemaatin sesi olmayı ve toplumsal dayanışmayı teşvik etmeyi amaçlar.
salom.com.tr ; twitter.com/SALOMgazetesi ;
instagram.com/salomgazetesi ; facebook.com/facesalom
Ceki: Avlaremoz platformunu bir paragrafta tanıtır mısın?
ChatGPT: Avlaremoz, adını Judeo-Espanyol'dan alarak "konuşalım!" anlamına gelen "avlaremoz" ifadesinden esinlenmiştir ve Kayades’e (susmak, karışmamak, görünür olmamak anlamında kullanılan Judeo-Espanyol deyimi) karşı bir duruş sergiler. 2016 yılında kurulan bu dijital platform, antisemitizme karşı duruş sergilemek ve Türkiye'deki Yahudilerin ve tarihlerinin görünürlüğüne katkıda bulunmak amacıyla Yahudi olan, Yahudi olmayan, az Yahudi, çok Yahudi, bazen Yahudi olan birkaç kişi tarafından oluşturulmuştur. Platform, farklı düşüncelere yer vererek çok sesli olmayı hedefler ve yayımlanan yazılar, yazı sahiplerinin kendi görüşlerini yansıtır. Avlaremoz, toplumsal bilincin artırılmasına ve Yahudi kimliğinin tanıtılmasına katkıda bulunurken, okuyucularının desteğini, takibini ve ilgisini bekler.
avlaremoz.com ; twitter.com/avlaremoz ;
instagram.com/avlaremoz ; facebook.com/avlaremoz
Kuruluş ve Tarih
Şalom Gazetesi: 29 Ekim 1947'de İstanbul'da kuruldu ve Türkiye Yahudi cemaatinin kültürel, dini ve toplumsal yaşamını yansıtan bir haftalık gazetedir.
Avlaremoz: 2016 yılında dijital bir platform olarak kuruldu ve adını Judeo-Espanyol’dan alır. Amacı antisemitizme karşı durmak ve Yahudi kimliğinin görünürlüğüne katkıda bulunmaktır.
Yayın Formatı
Şalom Gazetesi: Basılı ve dijital formatta yayımlanır. Haftalık olarak basılır ve internet sitesinde güncel haberlere yer verir.
Avlaremoz: Tamamen dijital bir platformdur ve internet üzerinden erişilebilir. Blog yazıları, makaleler ve röportajlar gibi çeşitli içerikler sunar.
İçerik ve Amaç
Şalom Gazetesi: Türkiye Yahudi cemaatine ait haberler, dünya Yahudilerinden gelişmeler, kültürel etkinlikler, dini bayramlar, eğitim ve toplumsal konular üzerine yazılar içerir. Genel Türkiye ve dünya haberlerine de yer verir.
Avlaremoz: Temelde antisemitizmi dert edinir, Türkiye’de antisemitizme karşı tutumları ele alır ve Yahudilerin tarihinin görünürlüğüne katkıda bulunur. Farklı düşüncelere ve seslere yer verir, nefret söylemi içermediği sürece çok sesli olmayı amaçlar.
Hedef Kitle
Şalom Gazetesi: Öncelikle Türkiye'deki Yahudi cemaatine hitap eder, ancak genel okuyuculara da ulaşır.
Avlaremoz: Hem Yahudi hem de Yahudi olmayan geniş bir kitleye hitap eder. Antisemitizmle mücadele eden, Yahudi kültürünü ve tarihini merak eden herkes hedef kitlesindedir.
Yayın İlkeleri
Şalom Gazetesi: Cemaatin sesi olmayı ve toplumsal dayanışmayı teşvik etmeyi amaçlar. Köşe yazıları ve haberlerle objektif ve tarafsız habercilik yapar.
Avlaremoz: Resmi bir görüşü yoktur, yayımlanan yazılar yazı sahiplerinin kendi görüşleridir. Çok sesli bir platform olmayı hedefler ve farklı düşüncelere yer verir.
Toplumsal Rol
Şalom Gazetesi: Yahudi kültürünün ve geleneklerinin korunmasına, tanıtılmasına ve cemaat üyeleri arasındaki iletişimin güçlendirilmesine katkı sağlar.
Avlaremoz: Antisemitizmle mücadeleye, Yahudi kimliğinin ve tarihinin tanıtılmasına ve toplumsal bilincin artırılmasına katkıda bulunur.
Sonuç
Şalom Gazetesi: Geleneksel bir medya organı olarak uzun yıllardır Türkiye'deki Yahudi cemaatinin sesi olmuştur.
Avlaremoz: Daha yeni bir dijital platform olarak, daha dinamik ve çeşitli içeriklerle antisemitizme karşı aktif bir duruş sergiler.
Şalom ile ilgili yazılan “objektif ve tarafsız habercilik” yorumunu görenler yazıyı orada okumayı bırakmış olabilir.
Aynı şekilde Avlaremoz için yaptığı “toplumsal bilincin artırılmasına katkıda bulunur” şeklindeki yorumu da fazla iddialı gelebilir. ChatGPT’ye bu gibi detaylarda müdahale etmek, daha fazla soru sormak istemedim. İnternetteki hangi bilgilere dayanarak böyle çıkarımda bulunduğunu tespit etmek çok da kolay değil. Ama en azından konuya görece yabancı olanlar için bu iki platforma dair temel bilgileri hızlıca toparlamış oldu.
Yapay zeka araçlarını bir kenara bırakarak bir sonraki bölümde Şalom ve Avlaremoz ile ilgili kendi duygu ve düşüncelerimi paylaşayım.
