İzmir Yahudileri Üzerine Akademik Çalışmalar
(20 Ekim 2024)
Uzun Soluklu Çalışma Planlarım
Günümüzdeki küçük ve azalan Yahudi cemaatleri üzerine akademik çalışmalarıma başlamak üzere İsveç'e geldim. Aslında bu yıl için önceki planım, Amsterdam Üniversitesi’nde Yahudi Çalışmaları alanında bir yıllık yüksek lisans programına katılmak ve sonrasında Avrupa’da Amsterdam veya başka bir yerde bu alanda doktoraya devam etmekti. Hatta üniversiteye kaydımı yaptırmıştım. Ancak Temmuz ayında, yine Paideia'nın başka bir programı için 10 günlüğüne Stockholm’e geldiğimde, bana
9 aylık programda burs ve konaklama desteği sunabileceklerini söylediklerinde rotayı bu yıllık değiştirmiş oldum. Amsterdam’da ise herhangi bir burs veya destek imkânı olmadığından, tercihim İsveç’ten yana oldu.
Yine de, Amsterdam Üniversitesi’nde daha önceden tanıştığım akademisyenlerden Bart Wallet ile doktora çalışması için İsveç’e gelmeden önce çevrimiçi bir görüşme yaptım. Ona İzmir Yahudileri üzerine doktora çalışması yapmak istediğimi ilettim. Gayet olumlu yaklaştı. Profesör Bart Wallet ile yaptığım görüşme ve sonrasındaki yazışmalarımızda, doktora çalışmamla ilgili önemli bir yol haritası şekillendi.
Araştırma önerimi yazıp, kıta Avrupasında bulabildiğim ilgili akademisyenlere gönderip, onlarla birlikte çeşitli üniversitelere başvurmanın en uygun yol olduğunu anladım. Avrupa’da irtibata geçtiğim birkaç üniversite, doktora çalışmalarını bizzat o şehirde bulunmadan, uzaktan yapma imkânı sunuyor. Ancak bu tür bir uzaktan çalışma durumunda herhangi burs desteği sağlanmıyor. Dolayısıyla, şu anda önümde finansman ve devamlılık açısından farklı seçenekler bulunuyor. Bu aşamada benim için önemli olan, araştırma çerçevemi ve kişisel motivasyonumu netleştirmek; ilgi alanlarımı ve bilgi birikimimi en iyi şekilde kullanabileceğim bir yol haritası oluşturmak.
Kısa süreli ziyaretler, konferanslar ya da misafir araştırmacılık dışında akademik çalışmalar için Kıta Avrupası dışına çıkmayı düşünmüyorum. “Bu akademik yılki Paideia programı sonrasında hangi Avrupa ülkesi ve şehrinde olacağım?” sorusuna da 2025 yılının ilk yarısında yanıt bulmayı umuyorum.
2) Olası Araştırma Konularım
Araştırma alanlarım, dini ve etnik azınlıkların kurumsal yapılarının toplumsal işlevlerini ve bu yapıların toplumdaki sorunları nasıl ele aldığını inceleyerek, toplulukların sürdürülebilirliğine katkı sağlamayı amaçlıyor. Yahudi Çalışmaları araştırma alanı kapsamında, Avrupa Yahudi topluluklarının kurumsal dinamiklerinin birey-topluluk ilişkilerine etkilerini incelemek, bu toplumların bugünkü varlığını ve karşılaştıkları zorlukları anlamamıza katkı sunabilir.
Doktora çalışmalarımda, İzmir Yahudi Toplumu'nun cumhuriyet dönemi ve son 30 yıldaki dönüşümlerine odaklanıyorum. Bu kapsamda, toplumun eğitim, sosyal yardımlaşma, dini törenler ve diğer sosyal yapılarla ilgili kurumlarının nasıl değiştiğini ve bu değişimlerin bireyler ve topluluk üzerindeki etkilerini analiz ediyorum. Cemaatin küçülmesi, yaşlanması ve nesiller arası iletişim sorunları gibi demografik dönüşümler de araştırmamın odak konuları arasında yer alıyor. Bu çalışma, İzmir Yahudi Toplumu'nun bugünkü durumunu anlamamıza ve geleceğe yönelik çıkarımlar yapmamıza yardımcı oluyor.
Cemaat kavramının farklı kuşaklar arasındaki algılanışı ve Yahudiliğin günümüz şartlarında nasıl yorumlandığı üzerine de çalışıyorum. Bu konular, kuşaklar arası değişen bağların topluluk üzerindeki etkilerini anlamak açısından önemli. Yahudi cemaatinin çok katmanlı yapısını ve değişen dünyaya adaptasyonunu anlamak benim için büyük önem taşıyor:
Farklı kuşaklar cemaat kavramını nasıl algılıyor? Günümüz dünyasında Yahudilik nasıl yorumlanıyor ve bu süreçte ne gibi dönüşümler yaşanıyor?
Küçülen cemaatlerde Yahudilik ve Sefarad kimliklerinin din, kültür ve cemaat aidiyeti olarak zaman içinde geçirdiği dönüşüm, üzerinde durduğum önemli konulardan biri. Kültürel mirasın aktarımı, ihtiyaçlar, karşılıklı beklentiler ve cemaat içi-dışı işbirlikleri temelinde çok katmanlı olarak ele alınıyor. Ayrıca, bu dönüşümün hangi faktörler tarafından tetiklendiği ve toplumsal değişimlerle nasıl ilişkilendiği araştırılıyor. Yahudi kurumlarının değişen toplum ihtiyaçlarına uyumu, bu bağlamda önemli araştırma başlıklarım arasında yer alıyor.
Azalan topluluklarda kültürel miras nasıl korunuyor ve geleceğe nasıl aktarılıyor?
Cemaatlerin küçülmesi bu süreci nasıl etkiliyor?
Yahudi ve Sefarad kimliğinin sürekliliğinde kurumların rolü ve topluluk dinamiklerinin nasıl şekillendiği özellikle ilgimi çekiyor. Bu bağlamda, kurumların bugünkü rolü, toplulukların dayanışmasını nasıl sağladığı ve kültürel sürekliliği nasıl koruduğu somut örneklerle ele alınabilir. Bu süreçte karşılaşılan zorluklar ve elde edilen başarılar, topluluk yapısının geleceği konusunda önemli ipuçları sunuyor.
Kurumlar, Yahudi ve Sefarad kimliğini sürdürmek için nasıl bir rol oynuyor? Bu süreçte hangi zorluklarla karşılaşılıyor ve bu zorluklar nasıl aşılıyor?
Bu alanların hepsi doktora çalışmamın ana konusu olmasa da, bazılarını bireysel araştırmalar veya başka yazarlarla birlikte hazırlanacak karşılaştırmalı makalelerde ele almayı planlıyorum.
Şu sıralar bu alanlarda yapılmış benzer çalışmaları inceliyorum. İlerleyen zamanlarda, bu sayfaya konu başlıkları ve içerikle ilgili daha kapsamlı yazılar ekleyerek çalışma çerçevesi, teoriler ve referanslar gibi unsurları da paylaşmayı düşünüyorum.
